CẶP NHỊ BÌNH "TRE" VỀ TINH THẦN QUÂN TỬ CỦA HỌA SĨ NGUYỄN VĂN RÔ
Cặp nhị bình sơn mài về đề tài hình ảnh cây tre được Nguyễn Văn Rô sáng tác năm 1955, trong giai đoạn kỹ thuật sáng tác trên chất liệu này của ông được tinh luyện và đón nhận nhiều sự quan tâm từ cộng đồng nghệ thuật. Ông sử dụng bảng màu sơn son thếp vàng truyền thống, đề thơ, ý chỉ hai tác phẩm thư họa. Mượn hình ảnh giản dị, quật cường của cây tre, họa sĩ gửi gắm phẩm chất thanh cao và sự kiên cường vượt qua thửthách, một chủ đề rất đỗi quen thuộc và đáng quý trong văn hóa Á Đông.
Nguyên văn chữ Hán đề trên tranh:
勁節挺堅歲寒知
芳心自嘗早著春
Dịch:
Tiết cứng hiên ngang, năm lạnh mới thấu
Hương lòng tự nếm, sớm đã báo tin xuân
Ý thơ:
Khí tiết kiên cường của tre xanh chỉ bộc lộ khi trời trở lạnh mới tỏ.
Tấm lòng thanh cao của người quân tử như hương thơm lan tỏa, báo hiệu điều tốt đẹp trước thời cuộc.
Họa sĩ: Nguyễn Văn Rô (1921 - 1997)
Tác phẩm: Tre
Chất liệu: sơn mài
Kích thước: 140 × 85 cm (mỗi tấm)
Tranh có chữ ký và đề chữ Hán dưới phải.
Nguyễn Văn Rô (19211997) là một họa sĩ có sự nghiệp đặc biệt. Khởi nguồn từ dòng tranh dân gian, qua tôi luyện, ông vươn lên trở thành một trong những bậc thầy khai phá và giảng dạy nghệ thuật sơn mài tại miền Nam Việt Nam. Hành trình nghệ thuật của ông là một minh chứng cho tinh thần tựhọc, lòng đam mê mãnh liệt và khả năng nắm bắt nhanh các trào lưu mỹ thuật.
Sinh ra ở Lái Thiêu (Bình Dương), lên 13 tuổi Nguyễn Văn Rô đã thừa hưởng nghề vẽ tranh kính từ cha mình một trong những nhà tiên phong sản xuất loại tranh dân gian phổ biến này ở miền Nam. Dù là họa sĩ tự học, không qua trường lớp chính quy, chính kinh nghiệm thực tế sâu sắc với vật liệu và kỹ thuật hội họa truyền thống đã tôi luyện cho ông tay nghềvững chắc để làm vốn cho sau này, khi ông mở rộng sang địa hạt sơn mài.
Nguyễn Văn Rô chuyển hẳn sang vẽ sơn mài năm 1948, cùng năm ông chuyển xuống Sài Gòn. Ông gặt hái thành công từnăm 1955 khi đạt huy chương vàng tại phòng triển lãm Pháp văn Đồng minh hội, nhận được học bổng sang Nhật Bản nghiên cứu về sơn mài và gốm sứ. Chuyến đi dù ngắn ngủi nhưng đã mở ra những ứng dụng kỹ thuật mới mẻ cho phong cách sơn mài của ông sau này.
Ngay sau chuyến đi Nhật, Nguyễn Văn Rô được họa sĩ Lê Văn Đệ, Giám đốc Trường Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn, mời giảng dạy môn sơn mài. Đây là vinh dự hiếm có đối với một họa sĩ tự học và là sự công nhận tuyệt đối cho chuyên môn kỹthuật của ông. Trong thời gian này, ông đã đảm nhận trọng trách biên soạn lý thuyết và thực hành cho khoa sơn mài tại trường, trở thành người thầy của nhiều thế hệ họa sĩ sơn mài nổi tiếng sau này như Nguyễn Văn Trung, Nguyễn Lâm, và Hồ Hữu Thủ.
Từ thập niên 1960, Nguyễn Văn Rô chuyển sang thực hành nhiều hơn với chất liệu sơn dầu theo họa phái Ấn tượng. Một số tác phẩm sơn dầu của ông như Trái cây và Cua cá hiện vẫn được treo tại phòng ăn trong Dinh Độc Lập. Giai đoạn này, tác phẩm sơn mài của ông vẫn được đánh giá cao, với tác phẩm Tĩnh vật đạt giải vàng trong cuộc triển lãm có tên Đệnhất Triển lãm Quốc tế Mỹ thuật tại vườn Tao Đàn - Sài Gòn.
Sự nghiệp của Nguyễn Văn Rô là liên kết hài hòa giữa kỹ thuật truyền thống và tinh thần hiện đại. Nghiêm cẩn với hội họa, ông đã có 3 triển lãm cá nhân và rất nhiều lần triển lãm nhóm trong và ngoài nước Ông không chỉ là một họa sĩ đoạt nhiều giải thưởng mà còn là nhà giáo dục có ảnh hưởng, góp phần quan trọng vào việc phát triển và định hình nghệ thuật sơn mài tại miền Nam Việt Nam.
Le Auctions
