Tranh ghi Nguyễn Văn Tỵ, nhưng chữ ký lại là Phạm Hậu – Tại sao có sự khác biệt này? (Dịch nguyên văn mô tả của nhà đấu giá Lynda Trouvé – Hôtel Drouot)
Lot 263 – Atelier de NGUYEN VAN TYLes rapides de Cho BoTriptyque de panneaux en bois laqué et doréXXe siècle.Oeuvre d’atelier, le panneau porte une signature et un cachet en bas à droite.Dimensions d’un panneau : 83,5 × 99 cm. Dimensions totales : 83,5 × 297 cm.Các ghềnh thác nổi tiếng của Chợ Bờ, nằm trên sông Đà – cách Hà Nội vài chục kilômét – là một trong những địa danh tiêu biểu của vùng thượng du Bắc Kỳ, nơi giáo sư sơn mài Joseph Inguimberty thường chọn làm chủ đề để giảng dạy và cho sinh viên thực hành ký họa phong cảnh lớn.Trong giai đoạn 1940–1942, ông đưa sinh viên lên thực địa để nghiên cứu đề tài này, vốn rất phù hợp cho những bố cục toàn cảnh có quy mô lớn.Trong bối cảnh đào tạo đó, Nguyễn Văn Tỵ (1917–1992) – tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Đông Dương, khóa 1941 – đặc biệt gắn bó với chủ đề này. Giữa năm 1941 và 1943, ông sáng tác ít nhất bốn phiên bản về ghềnh thác Chợ Bờ, có sự hỗ trợ của một số sinh viên khác.Mỗi phiên bản là một cách xử lý không gian khác nhau, với sắc độ và kích thước không giống nhau.Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1946–1954), Nguyễn Văn Tỵ trở thành giảng viên tại Lớp Kháng chiến của Trường Mỹ thuật. Khi hòa bình lập lại, ông về Hà Nội và tiếp tục giảng dạy tại Trường Mỹ thuật Bắc Việt, giữ vị trí giáo sư cho tới năm 1969.Bộ tranh sơn mài gồm ba tấm này nhiều khả năng được thực hiện trong chính giai đoạn đó. Đây là một tác phẩm do xưởng của ông thực hiện, đồng thời phản ánh việc ông hướng dẫn sinh viên tiếp tục triển khai chủ đề sơn mài Chợ Bờ – vốn rất quan trọng trong chương trình đào tạo thời kỳ ấy.Về bút pháp và qua cách nhìn tổng thể, tác phẩm rõ ràng mang phong cách của Nguyễn Văn Tỵ, nhưng không hiểu vì sao chữ ký lại là Phạm Hậu?
