LÊ PHỔ – LE QUARTZ ROSE

share facebook
Trong tranh tĩnh vật của Lê Phổ, hoa không chỉ hiện diện như một hình thức trang trí, mà trở thành tiếng nói lặng thầm của cái đẹp, của đời sống nội tâm được tinh lọc qua ánh sáng và màu sắc. Le Quartz Rose là một ví dụ hiếm có, nơi từng cánh hoa, từng khối màu đều như đang thì thầm, vừa rõ nét vừa mơ hồ, vừa hiện thực vừa như vọng lại từ ký ức.

Trung tâm bố cục là một bình gốm trắng, nơi các loài hoa phương Tây như hồng, cẩm chướng và anh túc cùng bung nở trong một hòa sắc tinh tế. Những bông hồng trắng không rực rỡ mà dịu dàng, gần như tan vào nền vải. Chúng không khẳng định sự hiện diện bằng đường nét rõ ràng, mà bằng độ ngân vang của ánh sáng. Cánh hoa được xử lý bằng những lớp màu nhũ nhạt, ánh lên sắc sữa trong suốt như men sứ mỏng, khiến chúng không chỉ hiện diện mà dường như đang tự phát sáng trong sự lặng yên.

509355985-122201652128123652-2586388601243373172-n-1751003691.jpg

Đối lập nhẹ nhàng với chúng là những cụm hoa đỏ thẫm, có thể là anh túc hoặc cẩm chướng, được Lê Phổ đưa vào như một điểm nhấn trầm. Nhưng ngay cả màu đỏ trong tranh cũng không gây kịch tính. Ông tiết chế nó bằng cách lùi nhẹ sắc độ, đặt giữa nền xanh lục pha xám và các mảng sáng xung quanh. Màu đỏ vì thế không bật lên, mà ngân lên – như một giọng trầm dịu dàng trong một khúc nhạc nhẹ.

Cành lá mảnh mai vươn ra khỏi miệng bình, không theo trật tự mà theo nhịp thở. Chúng nghiêng, chúng giao nhau, chúng đan vào không gian như thể chính không khí cũng có cấu trúc, cũng có chất liệu. Lá không dày, không đậm, nhưng đủ để dẫn dắt ánh nhìn theo từng nếp gấp, từng khoảng lặng của bố cục. Không có gì phô trương, không có gì bị thừa, tất cả đều như vừa đủ để tạo nên một khoảnh khắc rất riêng, một thứ ánh sáng không gọi tên được nhưng lại in sâu vào trí nhớ người xem.

Phía dưới bình hoa, trên mặt bàn phủ khăn xanh, là một nhóm những chiếc cốc, lọ, bình nhỏ mờ ảo bằng gốm mờ mờ. Những vật phẩm ấy không rõ đường nét, không cố gắng chiếm vị trí trung tâm, nhưng chính sự thấp thoáng của chúng khiến tổng thể bức tranh thêm phần sinh động. Chúng tạo nên những điểm lặng về hình khối, như một lớp tiếng vọng thầm, vừa giúp cân bằng bố cục, vừa làm sâu hơn không gian – nơi tĩnh vật không đứng yên mà như đang chuyển động nhẹ trong lớp không khí mỏng.

Le Quartz Rose không phải là một bức tĩnh vật để ngắm. Nó là một không gian để lắng nghe. Lê Phổ không dựng nên một bình hoa, ông dàn trải một cảm thức, trong đó cái đẹp không hô vang mà chỉ khe khẽ mở ra, như một làn hương mảnh không tên, chỉ có thể cảm nhận bằng sự tĩnh tại tuyệt đối trong tâm trí người xem.

Le Auction House

share facebook