LÊ PHỔ – TÌNH MẪU TỬ NHƯ KHÚC NGÂM THẦM TRONG TRANH LỤA
Tác phẩm Maternité, vẽ vào khoảng thập niên 1940, là một minh chứng điển hình cho tinh thần Á Đông trầm tĩnh và thiêng liêng mà Lê Phổ theo đuổi trong suốt thời kỳ đầu sáng tác tại Pháp. Tranh thực hiện trên nền lụa, kích thước nhỏ gọn 26 x 22 cm, nhưng lại mang đến một cảm giác thấm đẫm, đủ sức làm người xem dừng lại rất lâu.
Bức tranh khắc họa hình ảnh người mẹ ôm con trai trong không gian tĩnh lặng. Người mẹ mặc áo đen, ánh mắt dịu dàng, gương mặt nghiêng về đứa con bé bỏng đang tựa vào má mình. Chiếc khăn mỏng phủ trên đầu người mẹ là trình độ kỹ thuật điêu luyện mà họa sĩ thường sử dụng trong tranh, một lớp lụa xuyên thấu tạo độ hút khó cho tác phẩm. Chi tiết ấy không chỉ chứng minh sự tinh tế trong xử lý chất liệu mà còn tăng thêm vẻ dịu dàng và nhân hậu cho chân dung người phụ nữ.
Màu sắc trong tranh không nhiều, chỉ vài gam cơ bản như đen, trắng, xanh, đỏ, nhưng được tiết chế đến mức hài hòa tuyệt đối. Một chiếc bát men lam, một góc bàn trắng, vài thân trúc sau rèm cửa – tất cả đều khiêm nhường mà hàm chứa sự sống, hơi thở và nền nếp văn hóa phương Đông.
Lê Phổ luôn dành một vị trí trang trọng cho chủ đề mẫu tử trong hành trình nghệ thuật của mình. Với ông, đó không chỉ là một biểu tượng về tình thân mà còn là lối biểu đạt sâu sắc cho sự nuôi dưỡng, che chở và vẻ đẹp của nữ giới trong văn hóa Việt Nam. Maternité không phô trương, không cầu kỳ, nhưng lại lay động từ bố cục khép kín đến cái nhìn dịu êm và không khí lặng dịu bao quanh.
Tác phẩm từng được đấu giá tại một phiên quốc tế vào tháng 7 năm 2020 và đạt kết quả vượt xa kỳ vọng, cho thấy giá trị không chỉ nằm ở tên tuổi họa sĩ mà còn ở xúc cảm trầm lắng mà tranh mang lại. Trong dòng nghệ thuật Việt nơi trời Âu, Lê Phổ, cùng với Mai Trung Thứ, Lê Thị Lựu và Vũ Cao Đàm, đã tạo nên một thế hệ vàng – những người không ngừng tái hiện quê hương trong tranh bằng ký ức, bằng tình yêu và bằng chính tâm hồn họ.
Le Auction House